Plan lekcji

Na skróty

Historia

Uzupełniająca Szkoła Przemysłowa została powołana 22 października 1892 roku uchwałą Rady Miejskiej w Krośnie, która deklarowała bezpłatny lokal, oświetlenie i usługi oraz kwotę 250 zł rocznie. Równocześnie szkoła otrzymywała dotacje z Wydziału Krajowego we Lwowie oraz Ministerstwa Wyznań i Oświecenia po 500 zł. Ówczesny burmistrz Krosna Feliks Czajkowski powierzył 1 listopada 1892r. kierownictwo organizowanej szkoły Tomaszowi Kotuli i mianował sześciu pierwszych nauczycieli. Na początku stycznia 1893 r. przystąpiono do organizacji szkoły, przygotowania sal lekcyjnych, zorganizowania pomocy zakupu podręczników oraz papieru rysunkowego. Szkołę umieszczono w budynku dawnego kolegium OO. Jezuitów (obecnie jest to lewe skrzydełko kompleksu budynków PANS przy ul. Kazimierza Wielkiego.

Naukę rozpoczęto 15 stycznia 1893r. Prowadzono ją we wtorki, środy, czwartki i piątki w godzinach 19:00 – 21:00 oraz w niedziele od 9:00 – 11:00. W niedziele odbywały się także specjalne nauki religijne tzw. Egzorty niezależnie od lekcji religii. Zajęcia szkolne trwały od połowy września do połowy maja. Nauka trwała 2 lata. W pierwszym roku istnienia szkoły liczba uczniów wynosiła 129 oraz 4 uczęszczających z własnej pilności. W następnych latach liczba uczniów spada i stabilizuje się na poziomie od 60 do 90. Uczniami szkoły byli terminatorzy uczący się zawodu
w warsztatach rzemieślniczych wszelkich specjalności. Początkowo z Krosna, a później z powiatu krośnieńskiego. Pod względem narodowościowym większość uczniów stanowili Polacy – ok. 80%, następnie Żydzi – ok. 17% i pojedynczo Rusini ok. 3%. Wszyscy w wieku od 13 do 21 lat.

W szkole stosowano czterostopniową skalę ocen (bardzo dobry, dobry, dostateczny, niedostateczny). Liczba uczniów klasyfikowanych wynosiła powyżej 80% i znacznie przewyższała średnią krajową, podobnie było z frekwencją. Do szkoły uczęszczali uczniowie terminujący w znanych dziś zawodach, takich jak blacharze, drukarze, elektromonterzy, lakiernicy, ślusarze, tokarze, zegarmistrzowie oraz zawodach, które już zanikały jak bednarze, czapnicy, kamieniarze, kotlarze, kowale, mosiężnicy, powroźnicy, rzeźbiarze, siodlarze,, restauratorzy.

Podczas działań wojennych w latach 1914 – 1918 budynek szkoły został poważnie zniszczony i ogołocony ze wszystkiego, a dziedziniec szkolny służył jako miejsce ćwiczeń żołnierzy. Wówczas szkołę umieszczono na parterze budynku i mimo braku wyposażenia, pomocy naukowych oraz biblioteki, nauka nadal trwała przez cały okres I wojny światowej.

Po odzyskaniu niepodległości miasto przystępuje do naprawy zniszczeń wojennych. Wydatki na odbudowę miasta powodują, że brakuje pieniędzy na uruchomienie szkół. Mimo tych trudności Uzupełniająca Szkoła Przemysłowa kontynuuje naukę. Nauczyciele pracują bez wynagrodzenia, a racje ekonomiczne ustępują potrzebie pracy na rzecz odbudowywanej Ojczyzny. Zaczyna jednak brakować pieniędzy na bieżącą działalność szkoły, co powoduje, że Rada Pedagogiczna podejmuje w 1920 r. decyzję o przerwaniu nauczania. Starania radnych miasta o pozyskanie pieniędzy oraz obarczenie fabrykantów, majstrów i rodziców częścią kosztów utrzymania pozwoliło na wznowienie nauki w 1923 r. Finansowanie szkoły było wówczas podzielone następująco: 1/3 kosztów tj. około 3-4 tys. Koron przekazywała kasa miasta, a 2/3 kosztów pochodziło z subwencji rządowej.

Wprowadzenie w 1924r. obowiązku szkolnego dla pracowników młodocianych spowodowało znaczny wzrost liczby uczniów Uzupełniającej Szkoły Przemysłowej. Nauka odbywa się od poniedziałku do piątku w godz. 17:00 do 19:00, a plan nauki obejmował 12 godzin zajęć. Równocześnie szkoła prowadzi klasy przygotowawcze dla nowych uczniów, celem przypomnienia, wyrównania poziomu i ugruntowania wiedzy. Większość kandydatów do szkoły miała ukończoną IV klasę szkoły ludowej lub powszechnej, a nieliczni byli po klasie V i VI. Podobnie bardzo zróżnicowany był wiek kandydatów do szkoły. Większość (80%) to uczniowie od 15 do 19 lat, ale byli również uczniowie 20- letni i bardzo młodzi 14- latkowie.

W latach dwudziestych zmienia się nazwa placówki, która jest określana jako Szkoła Zawodowa Dokształcająca, a od roku 1930 oficjalna nazwa to Publiczna Szkoła Dokształcająca Zawodowa. W tym okresie szkoła wzbogaca ofertę kształcenia organizując klasę handlową i kurs pożarnictwa dla młodzieży rzemieślnicze. Powstaje biblioteka, chór szkolny, prowadzi się dożywianie uczniów w miesiącach zimowych, a raz w tygodniu obywają się zajęcia świetlicowe, w czasie których wygłaszano prelekcje patriotyczne i popularno-naukowe, a także zaznajamiano adeptów rzemiosła
z dobrymi obyczajami, czyli kulturą życia codziennego. W szkole powszechne jest wychowanie patriotyczne, a w latach trzydziestych powstaje masowa organizacja pod nazwą Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej oraz działa PCK.

W 1939r. Publiczna Szkoła Dokształcająca Zawodowa zajmuje drugie miejsce po liceum pedagogicznych pod względem ilości uczniów (na 9 szkół istniejących wówczas w Krośnie i powiecie krośnieńskim) Szkoła do tego czasu od chwili założenia wykształcenia ok. 1040 rzemieślników w prawie 40 zawodach.

W okresie II wojny światowej szkoła funkcjonuje pod nazwą Publiczna Okręgowa Szkoła Zawodowa Rzemieślnicza i Kupiecka. Szkołę ulokowano początkowo w internacie szkoły tkackiej,
a później w budynku cechu rzemieślniczego przy ul. Rynek 2. Szkoła pracowała w ciasnocie, bez koniecznego wyposażenia i pomocy naukowych. Brakowało podręczników i biblioteki, korzystano
z książek pochodzących ze zbioru prywatnych. Ciężko było z zeszytami i innymi przyborami szkolnymi. Nauka odbywała się dwa razy w tygodniu popołudniami i w niedzielę rano. Pracowali w niej nauczyciele zatrudnieni w szkole dokształcającej przed wojną. Liczba uczniów w tym okresie była dwukrotnie większa w porównaniu do okresu przedwojennego. Jednak trzeba pamiętać, że w okresie okupacji zahamowana była wszelka działalność gimnazjum i liceów. Natomiast uczęszczanie do szkoły zawodowej chroniło młodych ludzi przed łapankami i wywozem na przymusowe roboty do Niemiec. Ocenia się, że w latach 1940 – 1945 ukończyło szkołę ponad 200 absolwentów.

Po wojnie Publiczna Dokształcająca Szkoła Zawodowa rozpoczyna naukę w 3 klasach metalowych, 1 krawieckiej i 1 ogólnozawodowej. Praktyczną naukę zawodu uczniowie pobierają
w następujących warsztatach rzemieślniczych: mechanicznym p. Czesława Matelowskiego przy ul. Grodzkiej, odlewniczym przy ul. Pużaka (obecnie budynek ZDZ) i odzieżowym przy ul . Łukasiewicza w obiekcie klasztornym sióstr klawerianek, a także przy ul. Staszica 12, gdzie mieści się znana cukiernia. Zajęcia początkowo odbywają się na I piętrze pałacu biskupiego, obecnie Muzeum Okręgowego. W 1947r. szkoła na długie lata przenosi się do Bursy, czyli internatu dla młodzieży LO wyznania katolickiego, wybudowanej z inicjatywy ks. Szpetnara. W budynku tym mieści się obecnie ZSP nr 2.

W 1947r. po dostosowaniu szkół zawodowych dokształcających do potrzeb odbudowującego się kraju i oparciu ich na pełnej szkole podstawowej nadano im miano Publicznych Średnich Szkół Zawodowych. W tym czasie w szkole uczy się prawie 400 uczniów w 10 oddziałach, tygodniowa liczba godzin zajęć teoretycznych wynosi 18 oraz 2 dni zajęć praktycznych, a nauka trwa 3 lata. W 1951r. następuje w kraju reorganizacja szkolnictwa zawodowego i powstają 2 letnie Zasadnicze Zawodowe, które miały szybciej przygotować wykwalifikowanych robotników do budowy PRL. Wraz z likwidacją Publicznej Średniej Szkoły Zawodowej następuje jej podział na Zasadniczą Szkołę Metalową i Zasadniczą Szkołę Odzieżową. W 1956r. Ministerstwo Oświaty zmieniło okres nauki do 3 lat w szkołach zawodowych i do 5 lat w technikach. Z tego też powodu z dnia na dzień przybywa w szkole uczniów i oddziałów, a ogromnym problemem jest brak pomieszczeń na zajęcia lekcyjne, co groziło nawet likwidacją placówki. Jednak ciągle czyniono starania o budowę nowej szkoły, które zostały uwieńczone sukcesem.

W 1963r. szkoła otrzymuje nowy własny budynek przy ul. Tysiąclecia 5. Rok później rozpoczyna pracę internat szkolny. W nowym budynku zostaje utworzone Technikum Przemysłowo Pedagogiczne, które dostaje kwalifikacje do wykonywania zawodu technika i do pracy nauczycielskiej w szkołach zawodowych. Funkcjonuje nadal przeniesiona Zasadnicza Szkoła Zawodowa oraz Zasadnicza Szkoła Zawodowa dla Pracujących. W tych trzech typach szkół rok szkolny 1963/64 rozpoczyna 516 w szkole dziennej i 245 słuchaczy szkoły wieczorowej w 21 oddziałach.

W 1967r. wprowadzono w strukturę szkoły Technikum Mechaniczne oparte na podbudowie 8 klasowej szkoły podstawowej, a w 1970r. technikum na podbudowie zasadniczej szkoły zawodowej. W 1972r. kończy żywot TPP. Kończy się również technikum dla obcokrajowców, którzy w ramach bratniej pomocy państw obozu socjalistycznego krajom rozwijającym się pobierali naukę w naszej szkole. Przyjęto 25 obcokrajowców z Kongo z których tylko 9 ukończyło szkołę. Pozostali z powodu lekceważącego stosunku do nauki, kłopotów dyscyplinarnych i obyczajowych wcześniej odjechali do swoich krajów W 1971r. 43 uczniów rozpoczyna naukę w powstałym Liceum Zawodowym o specjalizacji obróbka skrawaniem, które istniało do 1988r.

Integracja wszystkich typów szkół następuje w 1975r., gdyż powołano wówczas Zespół Szkół Mechanicznych, jako jeden z zespołów szkół, utworzonych w nowym województwie krośnieńskim. Ważnym wydarzeniem było nadanie w 1984r. imienia Stanisława Staszica i sztandaru szkolnego. Szkoła otrzymała odznakę honorową „Za zasługi dla województwa krośnieńskiego”. W tym czasie w szkole funkcjonują ZSZ, TM/ZSZ, TM/8 i LZ w którym jest 883 uczniów w 32 klasach. Później powstaje kącik patrona szkoły oraz zostaje wmurowana tablica upamiętniająca 100lecie szkoły.

W latach dziewięćdziesiątych wprowadzona reforma szkolnictwa podstawowego i utworzenie w 1999r. gimnazjów powodują zmiany w kształceniu szkół średnich, skróceniu o rok ulega czas nauki. W roku szkolnym 2001/2002 uchwałą Rady Miasta zmieniono nazwę szkoły na Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 3 (nr 3 wynika z kolejności, istniał już ZSZ nr 1 i ZSZ nr 2).

Z powodu reformy szkolnictwa w 2001r. nie było naboru do klas pierwszych ponieważ po utworzeniu gimnazjów „wypadł” jeden rocznik. W roku szkolnym 2001/2002 szkoła przejmuje uczniów i nauczycieli zlikwidowanej ZSZ KHS, natomiast 1.09.2003 zlikwidowany zostaje internat.
W 1.09.2004 warsztaty szkolne zostają przekształcone w Centrum Kształcenia Praktycznego. W latach 2005 – 2015 w szkole był przygotowywany i realizowany projekt budowy Regionalnego Centrum Edukacji Zawodowej i Nowoczesnych Technologii na bazie budynków CKP oraz dawnej świetlicy szkolnej. W ten sposób powstała nowa infrastruktura lokalowa i dydaktyczna dla zawodów z branży mechanicznej, mechatronicznej, motoryzacyjnej i mechaniki lotniczej. Całość zadania została sfinansowana przez środki finansowe z UE i Miasto Krosno w kwocie 24 mln złotych. Powstało w ten sposób zaplecze dydaktyczne o najwyższych parametrach technicznych co wyróżniło krośnieński Mechanik w skali regionu i kraju. 1 września 2019 r. szkoła powróciła do nazwy Zespół Szkół Mechanicznych im. Stanisława Staszica w Krośnie. Stało się to na mocy uchwały Rady Miasta Krosna o co wielokrotnie zabiegał dyrektor szkoły popierany przez uczniów, ich rodziców i nauczycieli. W strukturze zespołu szkół pozostało Technikum Nr 3, Branżowa Szkoła I st. Nr 3 i Centrum Kształcenia Zawodowego, które przejęło nazwę po Centrum Kształcenia Praktycznego.

Dzisiejszy obraz szkoły to nowoczesne centrum edukacji w innowacyjnych zawodach gdzie kształcenie zawodowe uczniów i dorosłych uwzględnia potrzeby kadrowe nowoczesnej gospodarki w Polsce, Europie i świecie. Ponadto obok publicznych jednostek oświatowych w zespole szkół funkcjonują również: Centrum Szkolenia Lotniczego, Stacja Kontroli Pojazdów, Ośrodek Kursowo – Szkoleniowy, Centrum Edukacji Technicznej HASS, Ośrodek Egzaminacyjny oraz Regionalne Centrum Edukacji Zawodowej i Nowoczesnych Technologii. Wszystkie te podmioty działają w 5 budynkach zespołu szkół.

Poniżej prezentujemy zdjęcia z dalszej i bliższej przeszłości.

 

 

Zdjęcia bardziej współczesne

 

 

 

PARTNERZY
  GO PGNiG Technologie poziom RGB   43   lotams   logo1
 
              Eba logo

 DANE KONTAKTOWE                          

 

Zespół Szkół Mechanicznych 
im. Stanisława Staszica w Krośnie
ul. Tysiąclecia 5 
38-400 Krosno 
e-mail: zsm@mkrosno.pl    
       PANS   logo A M           
     pwsz ch